コハクチョウ 小白鳥、鵠(こう、くぐい) 学 名:Cygnus columbianus 英 名:Tundra Swan 体 長:120cm 体重:4.5〜7.5kg 翼開長:160〜180cm |
![]() |
ユーラシア大陸北部で繁殖し、冬季は南(ヨーロッパ西部、カスピ海沿岸、朝鮮半島、中国東部、日本へ渡り越冬する。 国内のものは、主にロシアの北極海周辺のツンドラ地帯で繁殖したものが、越冬のため飛来する。 繁殖地では6月下旬から7月にかけてヒナが産まれ、その後約2か月で成長し、10月初旬には北海道の北部に飛来する。 琵琶湖には10月中旬に飛来し、厳冬期に400羽から600羽くらいが越冬する。 |
《過去の記録》
・湖北野鳥の会の過去の記録では、琵琶湖の北部でコハクチョウが観察され出したのが1970年代からです。湖北野鳥の会のデーターをお借りして近年のセンターの記録と合わせて作成しました。
1971年に、滋賀県が琵琶湖全域を鳥獣保護区に制定し、徐々に数を増しています。今では毎年500羽を越す群れが越冬のために飛来しています。飛来地は、主に湖北地方、湖西地方、一部湖南(守山市、草津市)の3か所です。記録は琵琶湖全湖でのカウント数です。
越冬数の増減は、東北北陸地方の大雪に影響されており、おそらく一時避難のために南下してくる個体群で増加するものと考えられています。
年 | 初認日 | 初認羽数 | 終認日 | 終認羽数 | 最高羽数 | 最高羽数 の記録日 |
1971年11月 | - | 4 | - | - | 4 | - |
1972 - 73 | - | - | - | - | 5 | - |
1973 - 74 | - | - | - | - | - | - |
1974 - 75 | - | - | - | - | - | - |
1975 - 76 | - | - | - | - | - | - |
1976 - 77 | - | - | - | - | - | - |
1977 - 78 | - | - | - | - | 36 | - |
1978 - 79 | - | - | - | - | 13 | - |
1979 - 80 | - | - | - | - | 9 | - |
1980 - 81 | - | - | - | - | 35 | - |
1981 - 82 | - | - | - | - | 25 | - |
1982 - 83 | 10/23 | - | 03/06 | - | 47 | 02/09 |
1983 - 84 | 10/23 | - | 03/11 | - | 51 | 01/21 |
1984 - 85 | 10/26 | - | 02/24 | - | 78 | 02/11 |
1985 - 86 | 10/28 | - | 03/13 | - | 148 | 01/15 |
1986 - 87 | 10/19 | - | 02/23 | - | 152 | 01/04 |
1987 - 88 | 10/16 | - | 03/14 | - | 182 | 02/27 |
1988 - 89 | 10/18 | - | 02/19 | - | 216 | 01/13 |
1989 - 90 | 10/22 | - | 02/22 | - | 191 | 01/16 |
1990 - 91 | 10/12 | - | 03/07 | - | 102 | 11/18 |
1991 - 92 | 10/24 | - | 03/10 | - | 152 | 01/05 |
1992 - 93 | 10/18 | - | 03/13 | - | 182 | 11/30 |
1993 - 94 | 10/15 | - | 03/08 | - | 256 | 12/02 |
1994 - 95 | 10/23 | - | 03/05 | - | 301 | 01/03 |
1995 - 96 | 10/15 | - | 03/17 | - | 279 | 01/21 |
1996 - 97 | 10/15 | - | 03/16 | - | 222 | 11/30 |
1997 - 98 | 10/18 | - | 03/10 | - | 285 | 01/14 |
1998 - 99 | 10/22 | - | 02/28 | - | 230 | 02/28 |
1999 - 00 | 10/18 | - | 03/15 | - | 185 | 02/01 |
2000 - 01 | 10/19 | - | 03/03 | - | 350 | 02/17 |
2001 - 02 | 10/19 | - | 03/11 | - | 330 | 01/20 |
2002 - 03 | 10/17 | - | 03/21 | - | 496 | 02/01 |
2003 - 04 | 10/22 | - | 03/27 | - | 378 | 01/29 |
2004 - 05 | 10/18 | - | 03/21 | - | 331 | 01/08 |
2005 - 06 | 10/12 | - | 03/05 | - | 905 | 01/15 |
2006 - 07 | 10/15 | 37 | 03/07 | - | 464 | 11/22 |
2007 - 08 | 10/15 | 5 | 04/05 | - | 511 | 01/12 |
2008 - 09 | 10/10 | 1 | 03/11 | - | 489 | 01/11 |
2009 - 10 | 10/09 | 1 | 03/03 | - | 512 | 01/21 |
2010 - 11 | 10/13 | 1 | 03/08 | - | 583 | 02/14 |
2011 - 12 | 10/11 | 3 | 03/22 | - | 669 | 03/01 |
2012 - 13 | 10/09 | 1 | 03/10 | - | 626 | 01/10 |
2013 - 14 | 10/15 | 13 | 03/23 | - | 443 | 02/14 |
2014 - 15 | 10/12 | 7 | 03/10 | - | 582 | 02/04 |
2015 - 16 | 10/07 | 1 | 03/17 | A1 | 451 | 01/31 |
2016 - 17 | 10/19 | 5 | 03/25 | J1 | 557 | 02/23 |
2017 - 18 | 10/08 | 5 | 03/14 | - | 697 | 02/19 |
2018 - 19 | 10/14 | 1 |